بررسی رابطه ی بین اندازه ی مدرسه، فرهنگ مدرسه و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در مدارس راهنمایی و متوسطه دخترانه ی دولتی شهر اهواز

با هدف آگاهی از رابطه ی بین اندازه ی مدرسه، فرهنگ مدرسه و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در مدارس راهنمایی و متوسطه دخترانه ی دولتی شهر اهواز در سال تحصیلی 90ـ1389، پیمایش همبستگی حاضر با مشارکت 17 مدرسه ی راهنمایی دخترانه و 15 مدرسه ی متوسطه ی دخترانه که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شده بودند، انجام شد. برای سنجش فرهنگ مدرسه و مولفه های آن (صلاحیت حرفه ای معلمان، تعامل معلمان با کارکنان و مدیریت (صف و ستاد)، تعامل معلمان با یکدیگر، مشارکت والدین در فعالیت های مدرسه و تسهیلات فیزیکی مدرسه)؛ با مشارکت معلمان مدارس از پرسشنامه فرهنگ مدرسه (سلفی و سعید، 2007) استفاده شده است. شناسنامه ی مدرسه نیز توسط مدیر هر مدرسه تکمیل شد. با استفاده از آلفای کرونباخ، ضریب پایایی کل، 95/0 و ضریب پایایی خرده مقیاس های پرسشنامه بین 79/0 تا 92/0 محاسبه شد. یافته های تحقیق نشان داد در فرهنگ مدرسه و مولفه های آن، در مدارس دارای درجه های مختلف تفاوت معناداری وجود ندارد (به جز در مولفه ی تسهیلات فیزیکی)؛ اما پیشرفت تحصیلی در این مدارس، تفاوت معناداری دارد. نتایج همبستگی بیانگر این است که اندازه ی کلاس با معدل کل دوره ی راهنمایی و معدل پایه های اول و دوم رابطه ی معناداری ندارد و رابطه ی آن با معدل پایه ی سوم منفی و معنادار است. در مدارس متوسطه، رابطه ی آن با معدل پایه ی اول مثبت و معنادار و با معدل پایه ی سوم منفی و معنادار است. اما با معدل کل و معدل پایه ی دوم رابطه ی معناداری ندارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد در مدارس راهنمایی از مجموع مولفه های فرهنگ مدرسه، دو مولفه ی صلاحیت حرفه-ای معلمان و مشارکت والدین، 18 درصد از واریانس پیشرفت تحصیلی را پیش بینی می کنند. در مدارس متوسطه، از بین مولفه های فرهنگ مدرسه، مولفه های مشارکت والدین و تسهیلات فیزیکی قادر به پیش بینی 8 درصد از واریانس پیشرفت تحصیلی هستند. اندازه ی مدرسه، اندازه ی کلاس و فرهنگ مدرسه روی هم قادر به تبیین 13 درصد از پیشرفت تحصیلی دانش آموزان هستند. بین مدارس راهنمایی و متوسطه در فرهنگ مدرسه و تمام مولفه های آن تفاوت معناداری وجود دارد.